Het College voor de Rechten van de Mens heeft een belangrijke uitspraak gedaan over het registreren van geslacht op basis van de gegevens in de Gemeentelijke Basisadministratie door zorgverzekeraars. Een transseksuele vrouw die haar zorgverzekering bij Univé had afgesloten kon met geen mogelijkheid haar geslacht in de administratie van Univé wijzigen. In het GBA stond zij nog als man en de klantgegevens van Univé zijn daar automatisch aan gekoppeld. Volgens het College veroorzaakt dit indirecte discriminatie. Het College stelt dat de koppeling met het GBA na het vaststellen van de identiteit van de verzekerde niet meer noodzakelijk is. Ook draagt de registratie van het geslacht op basis van GBA-gegevens niet bij aan goede dienstverlening.
Het oordeel van het College is helder: Univé moet de transseksuele vrouw die zich beklaagde bij het College als vrouw registeren. Hoewel oordelen van het College niet bindend zijn, vormen ze wel een luid en krachtig signaal.
HETZELFDE PROBLEEM
TNN heeft met regelmaat signalen ontvangen van transgenders die moeite hebben met het wijzigen van het geslacht in de administratie van hun zorgverzekeraar of bank. Nu ligt de uitspraak van het College er, dat maakt een groot verschil. Niet alleen de vrouw die haar beklag deed bij het College over Univé staat nu sterker, maar iedere transgender met hetzelfde probleem bij hun zorgverzekeraar of bank.
ADVIES
Doet jouw bank of zorgverzekeraar nog moeilijk nu je nog niet met het geslacht in het GBA staat zoals je leeft? Wijs dan op deze uitspraak van het College om je verzoek kracht bij te zetten. Blijft je zorgverzekeraar moeilijk doen? Neem dan contact op met het College of met een anti-discriminatiebureau in jouw omgeving. Zij kunnen je dan van advies voorzien.
TNN hoopt dat de nieuwe transgenderwet per 1 juli een einde brengt aan veel van deze problemen van transgenders met GBA gegevens. Mooier zou zijn als al deze instellingen hun klanten zelf de keus laten of zij het geslacht willen laten administreren of niet.
Lees hieronder de samenvatting van de uitspraak van het College voor de Rechten van de Mens:
Situatie
Een vrouw is transseksueel (van man naar vrouw).Zij staat in de Gemeentelijke Basisadminstratie (GBA) nog geregistreerd als man. Zij heeft een zorgverzekering afgesloten bij Coöperatie Univé U.A. Deze zorgverzekeraar heeft haar administratie gekoppeld aan het GBA-bestand. Wekelijks wordt de administratie van de zorgverzekeraar automatisch aan het GBA-bestand gekoppeld. Handmatige aanpassing in de administratie bij Univé wordt bij een volgende koppeling aan de GBA weer ongedaan gemaakt. Het gevolg hiervan is dat de vrouw in de geautomatiseerde correspondentie van de zorgverzekeraar wordt aangeschreven als man. De vrouw heeft aangevoerd dat de zorgverzekeraar hiermee verboden onderscheid op grond van geslacht heeft gemaakt. Bij elke brief van de zorgverzekeraar wordt zij ermee geconfronteerd dat zij niet wordt erkend als vrouw.
Oordeel College
Het College oordeelt dat Coöperatie Univé U.A. jegens de vrouw verboden onderscheid heeft gemaakt op grond van geslacht bij de weigering haar als vrouw te registreren.
Toelichting
Het College is van oordeel dat met het handelen van Univé geen sprake is van direct onderscheid op grond van geslacht. Door de automatische koppeling aan de GBA worden immers niet alle transseksuelen getroffen, maar uitsluitend transseksuelen die hun geslacht nog niet hebben kunnen wijzigen in de GBA. Wel is het College van oordeel dat de zorgverzekeraar indirect onderscheid op grond van geslacht heeft gemaakt. Mensen die transseksueel zijn, worden bijzonder getroffen door het geslacht te registreren dat in de GBA is vermeld. Zij zijn hierdoor niet in staat hun geslachtsverandering in hun zakelijke en persoonlijke leven geheel te laten doorwerken. Maar indirect onderscheid is niet verboden als hiervoor een objectieve rechtvaardiging bestaat. Het College is van oordeel dat de zorgverzekeraar niet heeft onderbouwd dat de koppeling van haar administratie aan het GBA bestand noodzakelijk is nadat de identiteit van een verzekerde is vastgesteld, of voor een goede dienstverlening aan de verzekerden. Verder heeft de zorgverzekeraar geen onderzoek gedaan naar alternatieven, zoals het uitsluitend vermelden van de voorletters van de verzekerden op de geautomatiseerde brieven, met weglating van de geslachtsaanduiding. Daarom is het College van oordeel dat de zorgverzekeraar het indirecte onderscheid niet objectief gerechtvaardigd heeft en dus verboden onderscheid op grond van geslacht heeft gemaakt.