22 december 2022

Factsheet met tips voor betere zorg aan transgender ouderen

Een nieuwe factsheet van Transgender Netwerk biedt zorgverleners en zorgorganisaties tips om de ouderenzorg inclusief te maken voor transgender mensen. “Het is belangrijk dat zorgorganisaties weten waar deze groep tegen aanloopt.”

De groep transgender ouderen groeit snel. In 2040 zijn er naar verwachting ten minste 28.800 transgender ouderen en zo’n 187.200 ouderen die ambivalent staan tegenover hun geboortegeslacht. “Toch viel het ons op dat nog maar weinig zorgorganisaties beleid hebben voor de omgang met transgender cliënten,” zegt Brand Berghouwer, voorzitter van Transgender Netwerk. “Daarom hebben we een handzame factsheet gemaakt met tips en informatie.”

De factsheet is gebaseerd op internationale onderzoeken naar het welzijn van transgender ouderen, én op interviews met transgender ouderen in Nederland. Welke zorgen en welke behoeften hebben zij? Velen gaven aan dat ze bang waren telkens te moeten vertellen dat je transgender bent en welke namen en voornaamwoorden je wilt dat mensen gebruiken. Ook gaven trans ouderen aan dat ze vreesden dat zorgprofessionals bij intieme situaties als wassen of lichamelijk onderzoek de transgenderachtergrond aan het lichaam kunnen zien en hen op basis daarvan zullen discrimineren.

Bezoek huisarts uitstellen

“Het is belangrijk dat zorgorganisaties weten waar deze groep tegen aanloopt,” benadrukt Berghouwer. “Zo durven veel transgender ouderen niet goed te vertellen dat ze een transgenderachtergrond hebben, omdat ze in hun leven te maken hebben gehad met discriminatie. Of ze stellen een bezoek aan de huisarts uit omdat ze in het verleden zijn gediscrimineerd in de zorg.”

Ook krijgen transgender ouderen minder vaak steun van hun familie omdat sommigen de banden hebben moeten verbreken met partner, kinderen en familie. Daardoor kan het zijn dat ze minder mantelzorgers hebben om op terug te vallen en afhankelijker zijn van formele zorg. Tegelijkertijd hebben transgender ouderen vaak minder kansen gehad op de arbeidsmarkt en hebben ze daardoor minder financiële middelen om goede zorg in te kopen. “Mijn familie heeft me verstoten,” vertelde een van de respondenten. “Mijn broertjes en zusjes zullen nooit op bezoek komen. Het is belangrijk dat zorgmedewerkers daar oog voor hebben. Dan weten ze waar mijn eenzaamheid vandaan komt.”

Privé-informatie

De interviews leidden tot specifieke aanbevelingen. Zo kun je als zorgorganisatie genderidentiteit opnemen in het non-discriminatiebeleid van de organisatie. Het is belangrijk dat je daarin vastlegt dat iemands transgender-zijn privé-informatie is, en de informatie alleen gedeeld wordt met de zorgverleners voor wie deze informatie van belang is. Ook kun je erin opnemen dat zorgverleners de genderexpressie van een cliënt dienen te respecteren, ook als die anders is dan ze verwachten.

Zorgverleners kunnen ook zelf transgender ouderen eenvoudig beter ondersteunen. Zo kunnen ze aan de cliënt vragen hoe die diens identiteit wil uitdrukken en die daarbij steunen. Een organisatie kan vastleggen in iemands dossier welke aanspreekvormen de cliënt wenst en welke specifieke zorg nodig is, bijvoorbeeld het verzorgen van littekens of het aanbrengen van hormoonpleisters. Dit voorkomt dat een cliënt dit telkens opnieuw moet uitleggen.

De factsheet wordt door Transgender Netwerk en Roze 50+ verspreid onder zorginstellingen. Een digitale versie van de factsheet is gratis hier te downloaden. Wil je ook gedrukte exemplaren van de factsheet ook ontvangen? Stuur dan een mailtje naar info@transgendernetwerk.nl.

Credits

Branding & design Cheerleader.studio

Website development Digitmind.nl

Fotografie headers: Tengbehkamara.com