Afgelopen week heeft het Europarlement zich in grote meerderheid uitgesproken voor het verwijderen van transgender uit de categorie van geestesziekten en gedragsafwijkingen in de nieuwe editie van de internationale ziektenclassificatie ICD van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het Parlement “roept de [Europese] Commissie en de WHO op (..) een niet-pathologische herplaatsing te verzekeren in de de onderhandelingen naar de 11e versie van de Internationale Classification of Diseases.” De EC neemt deel aan de onderhandelingen over de nieuwe ICD.
Zoals vice-voorzitter van de LGBT-intergroep in het Europarlement Raül Romeva i Rueda zegt: “Transgenders als geestesziek beschouwen betekent dat ze niet voor zichzelf kunnen beslissen en veelal niet gerespecteerd worden door de medische beroepsgroep, hun werkgevers en hun famlies. Dit stuurt een heldere boodschap naar de WHO: de pathologisering van genderidentiteit moet stoppen, net zoals de pathologisering van homoseksualiteit in 1990 geëindigd is.” Deze resolutie volgt in het voetspoor van de eerste van de VN Mensenrechtenraad over genderidentiteit en seksuele gerichtheid van juni jl. alsook van eerdere VN-uitspraken op dit gebied. Wereldwijd vindt meer en meer actie plaats voor het respecteren hiervan.
Ondertussen wordt op andere vlakken ook de druk opgevoerd. TNN heeft vorige week met COC Nederland een gesprek gevoerd op de afdeling internationale zaken van VWS waar men zich met de WHO bezighoudt. Daar legden we de nadruk dat trans-identiteit op die plek weghalen van de zelfde orde is als het verwijderen van homoseksualiteit uit de ICD: een mensenrechtenkwestie die thuishoort in de mensenrechtenstrategie van Nederland. De reactie was positief en men schetste dat ook in de WHO er wil tot verandering is. Op korte termijn hebben we een vervolggesprek bij het RIVM dat fungeert als Nederlands agentschap voor WHO-gerelateerde zaken.
In november organiseert GATE, Global Activists for Trans* Equality een expert-meeting in Nederland, gesteund door het ministerie van OCW. Op deze bijeenkomst wordt gekeken naar wat de mogelijkheden voor herclassificatie in de nieuwe ICD zijn om zo sterk mogelijk te staan en zo veel mogelijk succes te hebben Een eindtekst zal ter reactie worden voorgelegd aan transactivisten en organisaties wereldwijd.
In 2015 zou de nieuwe ICD klaar moeten zijn en kunnen worden ingevoerd (sommige landen waaronder Nederland en de VS werken nog steeds met versie 9). Omdat er in de medische wereld nog veel weerstand is, getuige de heftigheid van de strijd voor de nieuwe DSM 5, is er veel druk nodig. De tendens is wel dat medische wensen een zwaardere stem hebben dan mesnsenrechtenargumenten. Door nu wereldwijd duidelijk de mensenrechten-aspecten aan te geven en regeringen en internationale instellingen mee te krijgen, hopen we de strijd in ons voordeel te kunnen beslechten.