Het lammetje dat een varken is. Een bespreking van het ‘eerste Nederlandse transgender-prentenboek’.
Het lammetje in het prentenboek van Pim Lammers en Milja Praagman voelt zich een varkentje. De andere lammetjes en varkentjes vinden dat eerst wat vreemd, maar voor het lammetje is het heel vanzelfsprekend lekker door de modder te rollen. Zoals de varkentjes doen. ‘Dit is helemaal geen lam. Dit is een varkentje’, zegt de dierenarts dan ook tegen de boer. Hij weet wel wat hij kan doen zodat het diertje niet alleen van binnen een varkentje is, maar ook van buiten.
Het prentenboek gaat uiteindelijk ook over jongens en meisjes. Kinderen van 3 tot 6 jaar zijn bezig of hebben al ontdekt dat er verschillen zijn, biologisch en sociaal. Ze zijn zich ook bewust van hun eigen sekse-identiteit, of misschien in verwarring hierover. Het prentenboek laat dan heel slim zien dat je kunt zijn wat of wie je wilt zijn. Natuurlijk moet een lam dat zich een varkentje voelt ook gewoon een varkentje kunnen zijn. Het is allemaal niet zo onveranderlijk en vast in de wereld.
Het is een mooie leeftijd om dit ter sprake te brengen. Kinderen zijn dan immers druk bezig een persoonlijkheid te ontwikkelen die overeenkomt met verwachtingen en gedragingen in de sociale omgeving. Er is sociale druk, er zijn groepsnormen en stereotype beelden worden steeds dwingender. Peuters ontwikkelen zelfbewustzijn en spiegelen zich aan mannen- en vrouwenrollen. Plotseling willen ze geen roze spullen meer, want dat is voor meisjes, of ze willen alleen nog spelen met autootjes en voetballen.
Dat het ook anders kan, laat dit prentenboek mooi zien. Niet direct bij een mens(je), maar via een omweg, een verhaal over een lammetje dat een varken is. Je moet wel even over de vooroordelen heenstappen (dat elk lammetje altijd een lammetje zou zijn, in de persoon van de boer), maar de tekeningen in het boek helpen daarbij. Er is nog een scheerapparaat nodig en een krultang, want een transitie gaat niet vanzelf. Maar de boodschap is uiteindelijk duidelijk: natuurlijk mag je zijn wie je wilt zijn.
Pim Lammers en Milja Praagman: Het lammetje dat een varken is (3 tot 6 jaar).
Het boek is 31 januari verschenen bij De Eenhoorn (€ 13,95)
Er is een boekpresentatie in OBA op 24 februari.