Transgender representatie in de media in 2022
Jaarlijks brengt Transgender Netwerk een mediamonitor uit om te onderzoeken hoe media over transgender mensen en onderwerpen schrijven. In 2022 zagen we dat transgender mensen in toenemende mate onderwerp van politieke discussie werden. Met name berichten die negatief stonden tegenover transgender mensen namen toe: zo werden zij vaker gezien als fraudeur, en werd trans-zijn afgedaan als besmetting, hype of ‘woke’.
Media spraken vooral veel over de nieuwe transgenderwet, waarbij trans mensen niet meer langs een arts of psycholoog hoeven voordat ze hun geslachtsregistratie aan kunnen laten passen. Dit onderwerp bracht veel haatberichten en negatieve stukken met zich mee. Ook werd er veel geschreven in 2022 over inclusie en uitsluiting van trans vrouwen in de sport, over de genderbevestigende zorg, de lange wachttijden hiervoor en de invoering van het transitieverlof bij een aantal grote bedrijven.
In 2022 zagen we een grote toename van politiserende berichtgeving over transgender mensen. Daarmee bedoelen we berichten waar een politiek standpunt over transgerelateerde onderwerpen centraal staat, en die een ‘debat’ oproepen. In dit soort berichten worden trans mensen en thema’s gezien als iets waarover je stelling kan nemen; iets waar je tegen of voor kan zijn. Bijna de helft van de artikelen die op verhaallijnen geanalyseerd kon worden, viel hieronder. Ter vergelijking, vorig jaar waren nog maar een op de vijf van dit soort artikelen politiserend van aard. Ook viel op dat in 2022 bij deze artikelen het aantal negatieve sentimenten betreffende transgender onderwerpen verdubbeld was ten opzichte van vorige jaren. Dat terwijl de positieve en neutrale stellingnames juist beduidend af waren genomen.
“We maken ons grote zorgen over de verharding van de berichtgeving over transgender personen en over het verspreiden van onjuiste informatie in de geschreven media, dat de trans emancipatie ernstig bemoeilijkt”, aldus Remke Verdegem, voorzitter van Transgender Netwerk.
In de artikelen met een negatief sentiment werden trans personen vaak als fraudeurs neergezet of ze werden niet serieus genomen: trans-zijn werd afgedaan als een hype of besmetting. Ook kwam er een sterk ‘anti-woke’ sentiment naar voren. Hierbij wordt trans-zijn afgedaan als ‘woke gedoe’ en onbelangrijk of onzinnig voor de (cisgender) meerderheid.
Een klein lichtpuntje is dat media in 2022 wel steeds vaker inclusief taalgebruik gebruikten. Zo werd trans(gender) vaker als bijvoeglijk naamwoord gebruikt in plaats van als zelfstandig naamwoord, werd er minder gebruik gemaakt van beledigende termen, werden er minder mensen misgenderd en bij de oude naam genoemd. De representatie werd ook iets diverser: trans mannen, een relatief onderbelichte groep, werden meer besproken dan jaren ervoor.
