Afgelopen zomer werd duidelijk dat sociale hulpverlening aan lhbt-cliënten tekortschiet. Volgens een verkennend onderzoek van Kennisplatform Integratie en Samenleving bieden sommige hulpverleners geen hulp aan lhbt-cliënten. Problematisch is ook het ontbreken van consensus binnen de hulpverlening hoe om te gaan met hulpverleners die lhbt-cliënten openlijk of verkapt weigeren. Ook bestaat er veel ongemak, onwetendheid en onkunde onder hulpverleners in de omgang met lhbt-cliënten. Dat speelt bij transgender cliënten en lhbt-personen met een biculturele achtergrond extra.
‘Aankomende hulpverleners krijgen meestal geen les over hoe om te gaan met lesbische, homoseksuele -, biseksuele – en transgendercliënten. Binnen sommige organisaties is het een thema dat zelden aan de orde komt en is het soms zelf nog taboe.’ Dat zegt Ikram Taouanza, een van de onderzoekers, naar aanleiding van de resultaten van de verkennende studie onder 16 hulpverleners met hun eigen manier van werken en die van collega’s.
Hanneke Felten, ook onderzoeker, vult aan: ‘Ook is er meestal geen specifiek beleid of is onbekend of dat zo is. Er heerst daardoor geen consensus over hoe om te gaan met LHBT-cliënten: sommige hulpverleners vinden het niet bezwaarlijk als een collega een LHBT-cliënt niet wil helpen terwijl anderen dat wel bezwaarlijk vinden. Maar hoe de hulpverlener hier ook over denkt: een hulpverlener lijkt veelal op de eigen persoonlijke normen en waarden te koersen en niet op breed gedragen beroepsnormen over hoe er om gegaan moet worden met LHBT-cliënten. Er ontbreekt binnen de hulpverlening een gemeenschappelijk kader over hoe om te gaan met het thema LHBT en met LHBT-cliënten.’
THUISLOOS
Hoe belangrijk goede hulpverlening voor trans personen is kwam ook naar voren uit het recent gepubliceerde onderzoek van Movisie naar de ervaring van Amsterdamse thuisloze lhbti jongeren met hulp. Ook hieruit bleek de lhbti-sensitiviteit van hulpverleners te wensen over te laten. Deze studie laat tegelijkertijd juist ook zien hoe belangrijk een sensitieve hulpverlener kan zijn. De enige transgender persoon die meedeed aan deze studie vertelde dat hij dankzij een begripvolle medewerker uit de kast durfde te komen. Helaas is dat eerder uitzondering dan regel. Uit een eerder onderzoek van Movisie (2014) bleek dat 64% van de jeugdhulp professionals niet weten hoe ze transgender jongeren moeten begeleiden en hun gevoelens bespreekbaar moeten maken.
VEEL TE DOEN
Er is dus nog veel te doen. Beide rapporten geven concrete aanbevelingen hoe de hulpverlening verbeterd kan worden. Movisie heeft ook een checklist gepubliceerd voor hulpverleners die met lhbti thuisloze jongeren werken en een e-learning gemaakt voor hulpverleners om beter te leren om te gaan met transgender gevoelens van hun cliënten.