Op donderdag 30 maart 2023 heeft de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP) een spijtbetuiging uitgesproken over de wijze waarop lhbtiq+ mensen in het verleden door psychiaters zijn behandeld. Remke Verdegem, voorzitter van Transgender Netwerk, was hierbij aanwezig.
In therapie moeten om van je transgender-zijn af te komen, van de psychiater te horen krijgen dat je moet kiezen tussen een kinderwens of een transitie, of geen toegang krijgen tot de medische zorg die je nodig hebt omdat de psychiater je niet trans genoeg vindt. Het zijn een paar van de ervaringen die veel genderdiverse mensen kennen.
Tijdens een congres van de NVvP in Maastricht heeft voorzitter Niels Mulder een spijtbetuiging uitgesproken voor het leed dat psychiaters lhbtiq+ mensen in het verleden hebben aangedaan. Er waren ruim 2000 psychiaters aanwezig, en enkele vertegenwoordigers van de lhbtiq+ gemeenschap. Het initiatief voor de spijtbetuiging kwam van een lhbtiq+ werkgroep van de NVvP.
“Genderdiverse mensen hebben lang te horen gekregen dat ze psychisch niet in orde zouden zijn, juist ook van psychologen en psychiaters”
Remke Verdegem, voorzitter Transgender Netwerk
In de spijtbetuiging staat dat de vereniging psychiatrische behandelingen afkeurt waarmee psychiaters lhbtiq+ mensen hebben willen veranderen. Daarnaast spreekt de vereniging zich ook duidelijk uit tegen pathologisering van lhbtiq+ mensen, in het verleden én heden, ook als het om genderdiversiteit gaat. “Als NVvP willen we benadrukken dat transgender zijn geen psychiatrische stoornis is,” sprak Niels Mulder.
DSM
Een belangrijke uitspraak, want genderdysforie staat nog altijd in de DSM, het handboek voor psychiatrische aandoeningen dat ook in Nederland wordt gebruikt. Dat heeft een “pathologiserend effect voor transgender mensen wat doorwerkt in de maatschappij,” erkent de NVvP nu. Door de wereldgezondheidsorganisatie WHO wordt transgender-zijn sinds 2022 niet meer onder psychiatrische aandoeningen geschaard maar staat het onder de naam genderincongruëntie in een hoofdstuk van de ICD-11 over seksuele gezondheid. Daarmee ziet de WHO transgender-zijn niet meer als een psychische stoornis, maar als een lichamelijke conditie, net als bijvoorbeeld zwangerschap.
Remke Verdegem, voorzitter van Transgender Netwerk, was samen met COC Nederland aanwezig bij de spijtbetuiging op het congres van de NVvP. “Genderdiverse mensen hebben lang te horen gekregen dat ze psychisch niet in orde zouden zijn, juist ook van psychologen en psychiaters,” zegt Verdegem. “Daarom is het belangrijk dat dé vereniging voor psychiaters daar nu duidelijk afstand van neemt.”
Samenwerking
Verdegem benadrukt dat de spijtbetuiging slechts een begin is. “Wij vinden het belangrijk dat de mensen die dit hebben meegemaakt, of meemaken, de spijtbetuiging van de NVvP óók luid en duidelijk kunnen horen. Wij kijken uit naar verdere samenwerking met de NVvP om deze belangrijke spijtbetuiging bij de mensen te krijgen die hier zelf door geraakt zijn.”
Foto © NVvP