Je hebt recht op goede en veilige zorg, net zoals iedereen.
Bevolkingsonderzoeken
In Nederland kun je meedoen aan gratis onderzoeken die kanker opsporen. Als je een baarmoeder of borstweefsel hebt, en je staat met een V geregistreerd, dan krijg je vanaf je dertigste automatisch uitnodigingen voor onderzoeken naar baarmoederhalskanker en borstkanker. Sta je niet (meer) met een V geregistreerd, dan kun je je vanaf dertig jaar aanmelden bij Bevolkingsonderzoek Nederland. Dit hoeft maar 1 keer, daarna krijg je automatisch uitnodigingen voor deze bevolkingsonderzoeken.
Weet je niet zeker of het voor jou van belang is om mee te doen aan een bevolkingsonderzoek? Dit kun je met je huisarts overleggen. Ook vind je antwoorden op veelgestelde vragen op de website van Bevolkingsonderzoek Nederland.
Uitnodigingen die je van Bevolkingsonderzoek Nederland via de post ontvangt verraden niet voor welk onderzoek je wordt uitgenodigd. Dit staat niet op de enveloppen.
Sinds 2022 zijn de bevolkingsonderzoeken gelijkwaardiger en toegankelijker. Voor die tijd werden alleen mensen die met een V geregistreerd stonden uitgenodigd voor de onderzoeken naar baarmoederhalskanker en borstkanker. Transgender en intersekse mensen die geen V op hun ID-bewijs hadden moesten zichzelf aanmelden en zelf telkens opnieuw hun screening regelen via een arts.
Voor het bevolkingsonderzoek naar darmkanker krijgt iedereen in de leeftijd van 55 t/m 75 jaar een uitnodiging, welke geslachtsregistratie je ook hebt.
Lang werd er gedacht dat het risico op baarmoederhalskanker voor mensen die testosteron gebruiken hoger is dan voor cisgender vrouwen met een baarmoeder. Dit blijkt niet te kloppen. Onderzoek laat zien dat trans en non-binaire mensen die testosteron gebruiken géén verhoogd risico op baarmoederhalskanker hebben. Het blijft nog steeds belangrijk om mee te doen aan bevolkingsonderzoeken, net zoals voor andere mensen met een baarmoeder.
Transvriendelijke zorg
Sensitiviteit van de zorgverlener is van groot belang; zodat zij leren hoe ze goed met jou om kunnen gaan. Er zijn ook een aantal dingen die je zelf kan doen om ervoor te zorgen dat jouw afspraak bij de dokter een fijne en veilige ervaring is. Een belangrijke manier om dit voor elkaar te krijgen, is door goed te communiceren. Geef bij het aanmelden al aan hoe je wilt worden aangesproken. Het is heel normaal om hierom te vragen. Hier zullen de meeste zorgverleners ook goed rekening mee houden.
Helaas kan het zelfs met een goede voorbereiding nog wel eens fout gaan. Geef jezelf hiervan niet de schuld – het is de taak van de zorgverlener om rekening met jou te houden, en om jouw wensen te respecteren. Heb jij wat onprettigs meegemaakt in de zorg en wil je hier graag wat mee doen? Geef dit dan zeker aan; dit kan bij ons of bij andere discriminatie meldpunten.
Non-binair in de zorg
De zorg is op dit moment nog erg binair; naast dat het nog steeds moeilijk is om de ‘x’ als geslachtsvermelding te krijgen in het paspoort, kun je bij de meeste zorginstellingen überhaupt niet anders dan man of vrouw geregistreerd staan. Zolang je niet eenvoudig je geslachtsvermelding op je geboorteakte kunt wijzigen moeten zorginstellingen jouw naam en geslachtsvermelding registreren op grond van jouw genderidentiteit. De Algemene wet gelijke behandeling is hierin leidend, neem contact op met het College voor de Rechten van de Mens als je hier vragen over hebt.
Naast de manier waarop je wordt aangesproken, worden ook de gezondheidsklachten waar je mee komt vaak geassocieerd met een specifieke binaire genderidentiteit. Dit is nergens voor nodig, en dat mag je altijd aangeven. Jouw genderidentiteit hoeft niks te zeggen over de klachten die jij hebt of de organen waar een dokter naar kijkt. Een baarorgaan (of baarmoeder) heeft geen gender, net zomin als een dikke darm dat heeft. Benadruk dit dan ook wanneer zorgverleners niet weten hoe zij met jouw genderidentiteit moeten omgaan. Voor zorgverleners is het fijn om te weten dat er al veel informatie beschikbaar is over hoe je lichamen kunt behandelen zonder hier een specifieke genderidentiteit aan te hangen – bij Treatiqueer kan jij of jouw zorgverlener hier veel over lezen. Ook vind je hier kenniskaarten speciaal ontwikkeld om zorgverleners meer informatie te bieden.