Transgender Netwerk maakt zich al sinds 2010 hard voor kortere wachtlijsten in de transgenderzorg. Hoewel er sindsdien veel in de zorg is veranderd, zijn de wachtlijsten er helaas niet korter op geworden. Ze zijn nu zelfs extreem lang. Op sommige plekken moet je nu vijf tot zes jaar wachten voordat je met je diagnostiek kan starten. Voordat je dan met zorg mag starten ben je al bijna een jaar verder. De wachtlijstproblematiek lijkt soms uitzichtloos. Maar er zijn wel degelijk manieren om dit probleem aan te pakken.
Sinds 2010 zijn er veel verbeteringen in de zorg geweest. Zo is het zorgaanbod beter verspreid. Zorgaanbieders werken meer samen in netwerken. En er wordt beter samengewerkt en opgeleid om de wachtlijsten te beperken. Alleen zijn deze stappen nog niet voldoende om de wachtlijsten écht aan te pakken. Daarvoor moet meer gebeuren. Daarom bieden wij vijf oplossingen die volgens ons het meest belangrijk zijn:
Vijf oplossingen
- Inkopen, inkopen, inkopen: Zorgverzekeraars moeten meer transgenderzorg inkopen bij zorgaanbieders die uit kunnen breiden. Een extra investering voor het inhalen van de bestaande achterstand is simpelweg noodzakelijk.
- Landelijke regeling inkoop jeugdzorg: Ook zou er voor specialistische jeugdzorg een landelijke regeling moeten zijn voor gemeenten, zodat het voor jongeren niet uitmaakt in welke gemeente ze wonen of er wel of niet voldoende transgenderzorg is ingekocht voor jongeren onder de 18 jaar.
- Meer steun en zorg dichtbij: GGZ, huisartsen en maatschappelijk werk (waaronder jongerenwerk) kunnen veel meer bieden in zorg en met name in ondersteuning aan transgender personen. Of het nu gaat om gendervragen, levensfasevragen of medische nazorg, deze zorg hoeft niet in een specialistisch team. Daardoor zijn mensen minder afhankelijk van genderteams ver weg en kunnen hulpverleners makkelijker samenwerken als dat nodig is. Verbeteren van kennis en vernieuwen van richtlijnen zijn daarvoor van groot belang.
- Haal de verplichte psycholoog uit de hormoonzorg: Trans en non-binaire mensen die hormoonbehandeling nodig hebben weten zelf wie ze zijn. Bovendien is het huidige onderzoeken van draagkracht, zoals dat nu gebeurt, uiterst stigmatiserend. Voor wilsbekwame mensen is geen verplichte psychologische diagnostiek nodig als ze samen met de arts in staat zijn een geïnformeerde beslissing te nemen over het starten van een hormoonbehandeling. Ondersteuning van een psycholoog moet wel beschikbaar zijn voor wie dat nodig heeft.
- Investeer in oplossingen: De overheid zal moeten gaan investeren in oplossingen om drempels bij GGZ-instellingen, gemeenten, opleiders en zorgverzekeraars weg te halen. Dat kan om te beginnen door een langjarige ruime investering in Het Landelijk Platform Transgenderzorg dat is opgericht om aan oplossingen voor de extreme wachtlijsten te werken.
Door deze oplossingen over te nemen kunnen we de veel te lange wachttijden verkorten. Wij roepen politiek, zorgverzekeraars en zorgverleners op om hiermee voortvarend aan de slag te gaan.