De wachttijden in de transgenderzorg zijn al jaren een groot probleem voor de gemeenschap. Trans personen moeten soms jarenlang wachten op genderbevestigende zorg. Dit is een moeilijke tijd, maar niet een die je alleen hoeft door te maken.
Jay, Joana en Vayne hebben alle drie al een groot deel of hun volledige wachttijd erop zitten. In deze serie vertellen zij wat hen heeft geholpen om deze tijd door te komen.
Joana is 20 jaar en studeert religiewetenschappen in Nijmegen. Op het moment dat we elkaar spreken is zij net bij Radboud UMC geweest om hormonen te bespreken. “Ik heb de diagnostische fase bij Genderhealthcare gehad, en ben nu naar Radboud doorverwezen voor hormonen.”
Joana staat sinds 14 juli 2019 op de wachtlijst van Stepwork die in september 2021 failliet is gegaan. Daarna is hen op de wachtlijst van Genderhealthcare gezet en in juni 2022 begon de diagnostische fase. “Daar ben ik nu doorheen en ik zou nu dus hormonen moeten gaan krijgen, maar Radboud wil ook nog een aantal afspraken om het over mijn trans-zijn te hebben. Dat duurt dus ook weer even, maar ik tolereer het maar.”
“Het zou absoluut niet zo moeten zijn dat we zo lang zitten te wachten, maar we kunnen dat op dit moment niet zomaar veranderen. Het enige wat we kunnen doen is leren er goed mee om te gaan.”
Voor Joana is de wachttijd een heel lange tijd geweest. “Daarom is het zo belangrijk om gezonde coping-mechanismen te ontwikkelen. Voor mij was dat steun van vrienden – mensen waar je mee kan praten en waar je even tegen kan zeuren: ‘goh, ik sta al zo lang op de wachtlijst ik word er gek van’. Een beetje mogen janken en dat zij je vertellen hoe naar het allemaal is.” Ook heeft Joana zich bij een groep van Transvisie aangesloten. “Dit was een groep voor jongvolwassenen, we kwamen eens per maand samen. Ik ben in de coronatijd hiermee begonnen en toen was dit steeds online, maar later gingen we ook samen wandelen.”
Om tijdens de wachttijd de genderdysforie al een beetje te vergeten is Joana in sociale transitie gegaan. “Voor mij was het veilig om een nieuwe naam en voornaamwoorden te gaan gebruiken. Ik ben op zoektocht gegaan naar welke kleding ik wilde dragen, bijvoorbeeld. En ik heb in de wachttijd mijn emailadres aangepast: dit lijkt iets heel kleins, maar voor mij was dit een grote en belangrijke stap.”
Joana wil iedereen die nog zit te wachten op het hart drukken: “Houd vol. Het is heel cliché, maar zo belangrijk. Die 3 jaar is soms echt uitzichtloos, dat weten we allemaal. Maar er zit een einde aan, en voor een leven zonder dysforie is het ‘t waard om door die wachttijd heen te leven. Het zou absoluut niet zo moeten zijn dat we zo lang zitten te wachten, maar we kunnen dat op dit moment niet zomaar veranderen. Het enige wat we kunnen doen is leren er goed mee om te gaan.”
Tekst: Kris van der Voorn
Foto © Tengbeh Kamara