De wachttijden in de transgenderzorg zijn al jaren een groot probleem voor de gemeenschap. Trans personen moeten soms jarenlang wachten op genderbevestigende zorg. Dit is een moeilijke tijd, maar niet een die je alleen hoeft door te maken.
Vayne, Joana en Jay hebben alle drie al een groot deel of hun volledige wachttijd erop zitten. In deze serie vertellen zij wat hen heeft geholpen om deze tijd door te komen.
Vayne is 39 jaar oud en woont in Oostbroek met zijn 3 honden. Hij doet vrijwilligerswerk als patiënt consultant om opleidingen zo inclusiever te maken en meer aandacht te geven aan hoe het is om chronisch ziek te zijn. Ook doet hij mee aan artistieke projecten en schrijft hij.
“Ik liet standaard mijn boodschappen thuis bezorgen, zodat ik niet de confrontatie met mensen aan hoefde te gaan.”
Voor Vayne voelt het gendertraject al een jaar als afgesloten. “Ik zit nu dik twee jaar aan de testosteron, en ik heb vorig jaar mijn mastectomie gehad. Voor mij komt er nu alleen nog een littekencorrectie aan.” Daarvoor heeft Vayne drie jaar op zorg moeten wachten van het Vumc (tegenwoordig Amsterdam UMC). “Ik heb twee jaar op een wachtlijst gestaan, en daarna bijna een jaar bij VU moeten lopen om aan de testosteron te mogen.”
Ook voor Vayne was de wachttijd een lang proces. “Aan de ene kant was het fijn dat mijn wachttijd voornamelijk tijdens corona viel; daardoor zag ik veel minder mensen en werd ik minder gemisgenderd. Maar elke keer dat ik dan buiten kwam was het wel heel vervelend, omdat ik nergens meneer werd genoemd.” Vayne heeft toen veel van de leefgewoontes uit de pandemie omgezet in trucjes om de wachttijd goed door te komen: “Ik liet standaard mijn boodschappen thuis bezorgen, zodat ik niet de confrontatie met mensen aan hoefde te gaan. En ik kwam in die tijd echt alleen bij mensen waar ik me veilig bij voelde.”
Voor Vayne waren het vooral kleine dingen die hielpen om de tijd door te komen. “Dingen die ik in huis al kon aanpassen om me beter te voelen. Het was bijvoorbeeld heel prettig om alles in mijn kledingkast door te kijken en wat me vervelend deed voelen weg te doen. Hetzelfde met de inrichting van het huis: ik verfde de muren waarvan ik vond dat de kleuren niet meer bij me pasten. En zo werd het toch iets makkelijker.” Ook had Vayne veel aan sociale media: “Ik heb heel veel aan Instagram gehad. Ik volgde daar mensen die het al was gelukt om door de wachttijd heen te komen, dat gaf veel hoop.”
Daarnaast heeft Vayne psychologische hulp gezocht. “Maar daar waren dan ook allemaal wachtlijsten. Daardoor voelde alles heel slepend.” Uiteindelijk lukte het wel om hulp van een psycholoog te krijgen, wat veel verbeterde voor Vayne: “zij draaide heel erg het gesprek om; ze leerde me om bij mezelf te kunnen blijven en op andere dingen te focussen. Toen ik eenmaal bij VU liep en het proces zo lang duurde, hielp ze mij om me sterk te maken om daar gezien en gehoord te worden.”
Vayne wil iedereen op het hart drukken om goed voor jezelf te zorgen. “Wees zacht naar jezelf toe. Vier de kleine dingen. Misschien ben je niet blij met sommige delen van je lichaam, maar ben je wel heel blij met je benen, focus dan daar op. Maak foto’s van wat je mooi vindt en zoek mensen op die bevestigen hoe jij jezelf ziet.”
Tekst: Kris van der Voorn
Foto © Tengbeh Kamara