Transgender leerlingen
Het woord ‘gender’ roept al snel associaties op met ‘transgender’. Terwijl elke jongere in diens ontwikkeling te maken krijgt met genderidentiteit en genderexpressie. Jongeren zijn zich tegenwoordig steeds meer bewust van diversiteit, ook qua seksualiteit, sekse en gender. Die ontwikkeling gaat samen met een sterke behoefte aan erkenning en gelijkwaardigheid. Ze geven vorm aan die diversiteit door nieuwe labels te creëren die beter passen bij hoe zij zichzelf ervaren. Een deel van hen geeft uiting aan hun identiteit met een gender-non-conform uiterlijk en zelfgekozen aanspreekvormen.
Tegelijkertijd lopen, met name transgender en non-binaire jongeren, tegen weerstand op. Transgender jongeren worden in vergelijking met hun cisgender leeftijdsgenoten veel vaker gepest, hebben meer ervaring met emotionele verwaarlozing of mishandeling thuis, een lagere eigenwaarde en meer psychische problemen (Van Beusekom en Kuyper 2018 ). En uit de veiligheidsmonitor Veilig op school blijkt dat leerlingen het minst vaak tolerant zijn ten opzichte van transgender meisjes en transgender jongens. Dit uit zich bijvoorbeeld in vormen van sociale uitsluiting: ongeveer één op de zeven leerlingen geeft expliciet aan liever niet bevriend te zijn met een transgender meisje.
Genderinclusief onderwijs
Je veilig voelen op school is heel belangrijk voor jongeren. Om iedere leerling zich veilig te laten voelen, moeten alle vormen van diversiteit zichtbaar gerespecteerd worden, dus ook genderdiversiteit. De sociale norm die de school uitdraagt, is van groot belang. Maak duidelijk dat transgender en genderdiverse leerlingen ertoe doen en beschermd worden door de school.
Aandacht voor genderdiversiteit past goed in het kerndoel van het onderwijs om respectvol om te gaan met seksualiteit en diversiteit in de samenleving. In de klas breng je als docent op verschillende manieren begrip van genderdiversiteit over op jouw leerlingen: door hoe je een leerling of groep aanspreekt, via de afbeeldingen en voorbeelden die je gebruikt en door de inhoud van de lesstof.
Praktische zaken op school zijn vaak eenvoudig genderinclusiever te maken. Vraag je elke keer af of het noodzakelijk is om geslacht te benoemen op formulieren en in de communicatie, en doe dit niet waar een wettelijke noodzaak ontbreekt. Kijk ook kritisch naar zaken die vaak seksegescheiden zijn, zoals het opdelen van teams tijdens gym, schoolreisje en toiletten.
Meer informatie, handvatten en tips vind je in onze publicatie Het GenderDoeboek voor Scholen
Publicaties en links
Het GenderDoeboek voor Scholen geeft handvatten, weetjes en tips om genderdiversiteit te verwelkomen op de basis- en middelbare school.
VR-experience
De VR-beleving is ontwikkeld om de ervaring van transgender jongeren invoelbaar te maken voor leerlingen op middelbare scholen. Hiernaast is die ook geschikt voor professionals in het onderwijs en overige sectoren als hulpmiddel om zich beter te verplaatsen in transgender personen om hun aanbod en dienstverlening te verbeteren.
Genderpraatjes
Genderpraatjes is een chatlijn voor jongeren. Je kunt met Genderpraatjes chatten, bellen en mailen over jouw vragen rondom gender en genderidentiteit. Je kan ook samen met je ouders contact met Genderpraatjes opnemen of voor je kind als je een ouder bent. Achter de lijn zitten ervaringsdeskundigen die jou helpen met je vraag en die je graag adviseren waar je nog meer terechtkunt.
Online training Jong & Transgender
Door middel van praktijkgerichte opdrachten leer je in de online training Jong en Transgender hoe je gendervraagstukken vroeg kunt signaleren en bespreekbaar maken. Deze module van gaat over kinderen in de leeftijd van 2 tot 18 jaar.
Schiedams Lef
Het voorlichtingsmateriaal van Schiedams LEF maakt gender en seksuele diversiteit op een luchtige manier bespreekbaar. De materialen zijn ontwikkeld door twee docenten met veel ervaring in het onderwijs.
Gendi.nl
Gendi.nl is een initiatief van Stichting School & Veiligheid. De website biedt onderwijsprofessionals inspiratie, informatie en advies in het ruimte geven aan gender- en seksuele diversiteit in de klas, op school en in het team.
GSA Netwerk
De letters GSA staan voor Gender and Sexuality Alliance: een verbond tussen allerlei seksuele oriëntaties, sekses, gender identiteiten en gender expressies. Een GSA is een groep scholieren die bij elkaar komen en activiteiten organiseren omdat ze vinden dat iedereen zichzelf moet kunnen zijn ongeacht genderidentiteit, genderexpressie en seksuele oriëntatie. Het GSA Netwerk kan jou helpen ook op jouw school een GSA op te zetten.
Queerboeken
Op deze website vind je de mooiste boeken over gender- en seksuele diversiteit; van prentenboeken voor kinderen vanaf vier jaar tot en met literaire romans voor alle leeftijden.
De Transketeers
De Transketeers is een mediacollectief van Bart Peters, Jonah Lamers and Chris Rijksen. Zij hebben verschillende audiovisuele producties gemaakt, waaronder de VR Experience en de online training Jong en Transgender. De Transketeers geven ook docententrainingen.
